الغاية القصوى (فارسي) - لليزدي ترجمة الشيخ عباس قمي - ج ١ - الصفحة ٥
احتمال اعلميت برود او مقدم است چنانچه اگر هر گاه بداند كه هر دو انها يا مساويند يا يك نفر معين از آن دو اعلم است و احتمال ندهد اعلميت آن ديگرى را پس احوط مقدم داشتن آن مجتهدى است كه احتمال اعلميت در او مىرود (مسألة 20) شرط است در مجتهد چند امر بلوغ. و عقل. و ايمان. و عدالت.
ورجولية. و حريت بنابر قولى و بودن او " مجتهد مطلق " يعنى بايد قوه استنباط اغلب احكام را داشته باشد پس جايز نيست تقليد متجزي يعنى كسى كه در يك مسألة يا در چند مسألة قوه استنباط دارد و قوه باقى را ندارد " وحيوة " پس جايز نيست تقليد ميت ابتداء بلى جايز است بقاء چنانچه گذشت " واعلميت " پس جايز نيست بنابر احوط تقليد مفضول با تمكن از افضل " و شرط است " كه متولد از زنا نباشد " و آنكه مقبل بر دنيا نباشد " يعنى همت او وجد وجهد او در تحصيل دنيا و جمع آورى اوضاع دنيويه زائده بر متعارف نباشد و محبت دنيا و عشق آن من حيث هى در قلب او محكم نباشد و در توقيع شريف حضرت عسكري سلام الله عليه است " و اما من كان من الفقهاء صائنا لنفسه حافظا لدينه مخالفا لهواه مطيعا لامر مولاه فللعوام ان يقلدوه " (مسألة 21) عدالت عبارتست از ملكه اتيان به واجبات و ترك محرمات و شناخته مىشود به حسن ظاهرى كه كاشف از ملكه است علما ياظنا و ثابت مىشود بشهادة عدلين وشياعيكه مفيد علم باشد (مسألة 22) هر گاه عارض شود از براى مجتهد چيزى كه مفقود سازد شرايط اجتهاد از او واجب است بر مقلد كه عدول كند به غير او (مسألة 23) هر گاه شخص تقليد كرد مجتهدى را كه جامع شرايط نبود و گذشت بر او مقدارى از زمان حكم او حكم كسى است كه اصلا تقليد نكرده پس حال او حال جاهل قاصر يا مقصر است (مسألة 24) هر گاه شخص تقليد كرد مجتهدى را كه حرام مىدانست بقاء بر تقليد ميت را وان مجتهد وفات كرد پس مقلد او تقليد كرد مجتهدى را كه جايز مىداند بقارا پس مقلد مىتواند كه باقى بماند بر تقليد مجتهد اول در جميع مسائل مگر مسألة حرمت بقاء (مسألة 25) واجب است بر مكلف علم با جزاء عبادات و شرائط و موانع و مقدمات آن و اگر بانها ندارد لكن علم اجمالى دارد به آنكه عمليكه مىكند دار است جميع اجزاء و شرائط را و فاقد است جميع موانع را عملش صحيح است و اگر چه نداند انها را تفصيلا (مسألة 26) واجب است بر مكلف كه ياد بگيرد مسائل شك و سهو را به مقدارى كه محل ابتلاء او است غالبا بلى هر گاه مطمئن باشد از خود كه مبتلا به شك و سهو نمىشود صحيح است عمل او و اگر چه تصحيل نكرده
(٥)
الذهاب إلى صفحة: «« « 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ... » »»