طرف بدن را كه مىشويد بايد آنقدر كه در ميان آب است تا كف پا آب غسل به همه برسد، بعد از آن طرف ديگر به همين نحو بشويد.
104 - سؤال: هرگاه كسى شب احتلام يا جنب شده باشد، آب ميسر نباشد، يا آب ميسر باشد خواسته باشد غسل كند، نمازش قضا مىشود. آيا تيمم بكند بدل از غسل و نمازش را بكند بهتر است يا غسل بكند و نمازش را قضا كند؟
جواب: بايد تيمم كند بدل از غسل و نمازش را ادا كند و هرگاه ممكن شود كه غسل كند و به قدر يك ركعت را در وقت بكند، غسل كند و نماز بكند.
105 - سؤال: شيخ زين الدين (1) در بعضى تصنيفات خود ذكر كرده است به آنكه در شستن رو، در وضو، مجرد ابتدا از حد اعلى كافى نيست، بلكه مىبايد نسبت به مجموع اجزاى رو، رعايت غسل الاعلى، بشود، يعنى هر جزء بالا پيش‌تر از جزء پايين شسته شود. و مراد شيخ زين الدين از اين كلام چه چيز است؟ و فتاوى آن صاحبىام در اين خصوص چه چيز است؟
جواب: اظهر و اشهر در نزد حقير، وجوب ابتداء است از اعلى، چنان كه اخبار دلالت بر آن دارد، خصوصا روايت ابى جرير قاشى در كتاب قرب الاسناد، و سند آن قوى است و خصوصا با ملاحظه وضوح دلالت ابتدا به اعلى در غسل يدين كه قايل به فرقى نيست.
و اما تحقيق معنى ابتدا به اعلى پس اظهر در نزد حقير اين است كه بايد هر مقدارى كه از رو، مىشويد از جانب طول رو، بايد اجزاى پايين همان مقدار پيش از اجزاى بالاى آن شسته نشود، مثل آنكه هر گاه در اول، نصف راست را مىشويد بايد اجزاى پايين آن، بعد از اجزاى بالا شسته شود، و اما تقديم شستن اجزاى پايين آن بر اعلاى طرف چپ ضرر ندارد، بلى تقديم آن عرفا امكان دارد، همين كه عرفا صدق كند كه جميع اعلى را قبل از اسفل شست تقديم به عمل آمده است، و لكن وجوب آن بر حقير ظاهر نيست.