100 - سؤال: در مسالك گفته است كه اگر مسح تكرار شود، بعضى گفته‌اند اثم است و بعضى گفته‌اند حرام است اگر اعتقاد مشروعيت آن داشته باشد. فرق ميانه اين دو قول، چه چيز است؟
جواب: فرق، واضح است. آيا نمىبينى كه مىگوييم در ميان نماز، حرف زدن حرام است و گناه است و اين امرى نيست كه كسى اعتقاد شرعيه و عبادت بودن آن را داشته باشد تا داخل بدعت شود. و مىگوييم كه تكتيف، يعنى دست راست بر روى دست چپ گذاشتن در حال نماز، بدعت است و اعتقاد شرعيه آن حرام است، پس غرض آنكه گفته است حرام است دوبار مسح كشيدن، يعنى خواه اعتقاد بكنى كه عبادت است يا نه، اين، مثل حرف زدن است در حال نماز و غرض آنكه گفته است حرام است، هرگاه اعتقاد شرعيه داشته باشد، اين است كه هر گاه اين را از باب تكتيف عبادت دانى حرام است و الا فلا.
101 - سؤال: در فوطه غصبى غسل مىتوان كرد يا نه؟
جواب: اين، فعل حرامى است، و لكن بطلان غسل معلوم نيست و احوط اجتناب است.
102 - سؤال: در ميان غسل، اعضاى سابقه خشك مانده باشد. دست ماليدن كافى است، يا بايد غسل را از سر بگيرد؟
جواب: هرگاه به دست ماليدن، آب بر آن عضو، جارى مىشود، هر چند اقل مسماى جريان باشد، كافى است و لكن هر عضوى كه از شق ديگر بدن كه بعد از آن عضو خشك مانده، بايد بشويد و شسته باشد، يا دو مرتبه بشويد. مثل آنكه بازوى دست راست او، قدرى خشك مانده بود و بعد از آن كه نصف طرف چپ را شسته دانست كه بازوى راست خشك مانده بود، با قد بازوى راست را بشويد و تمام طرف چپ را هم بشويد، خواه عضو طرف چپ شسته شده يا نشسته.
103 - سؤال: غسل ارتماسى و غسل ترتيبى را در ميان " آب تا كمر " مىتوان كرد يا نه؟
جواب: بلى، مىتوان. هرگاه آب غسل به همه اعضا برسد، يعنى در صورت ارتماسى، پاى خود را از زير آب از زمين جدا كند كه آب به كف پا برسد و همچنين در ترتيبى، كه