چه از واجب بواجب ديگر يا از ندب بندب ديگر يا از واجب بندب يا از ندب بواجب وانچه در روزه يوم الشك گذشت كه بعد از معلوم شدن انكه رمضان است تجديد نيت كند از باب عدول نيست بلكه از جهت ان است كه وقت نيت براى كسيكه نداند موسع است تا زوال (باب دويم در بيان چيزهائيكه در روزه بايد از ان امساك كند) وان چند چيز است (اول ودويم) خوردن واشاميدن وفرق نيست بين چيزهائيكه خوردن واشاميدن انها معتاد باشد مثل نان وآب وامثال انها و چيزهائيكه معتاد نباشد مثل خاك ورمل ومايعى كه از درخت بفشردن بيرون مىايد ونحو ان چنانچه فرق نيست ما بين زياد يا كم مثل عشر دانه گندم يا عشر قطره آب ونحو انها حتى انكه اگر ريسمان را باب دهن يا غير ان تر كند ودوباره برگرداند بدهن ورطوبت آن را بمكد وفرو برد روزه را باطل مىكند مگر در صورتيكه رطوبت ان مستهلك شود باب دهن بنحوى كه رطوبت خارجه محسوب نشود وهم چنين اگر مسواك كند وبيرون اورد ودوباره مسواك را با همان رطوبت داخل دهن كند ورطوبت آن را فرو برد مبطل روزه است مگر با استهلاك ان رطوبت در اب دهن وهم چنين باطل مىشود بفرو بردن ريزه هاى غذا كه ميانه دندانها باقى مانده (مسألة 1) كسيكه بعد از غذا خوردن قصد روزه مىكند واجب نيست خلال كند هر چند احتمال بدهد كه باقى مانده غذاى ميانه دندانها بحلق فرو رود زيرا كه اگر سهوا فرو رود مبطل نيست بلى با يقين بانكه فرو مىرود واجب است خلال كند واگر نكند وفرو رود مبطل است (مسألة 2) اب دهن هر چند زياد باشد فرو بردن ان ضرر ندارد اگر چه مثلا بياد ترشى زياد شود لكن احوط فرو نبردن اب زياد دهن است بخصوص در صورتيكه عمدا بياد كردن ترشى مثلا اب جمع شود (مسألة 3) بلعيدن اخلاط سر وسينه ماداميكه بفضاء دهن نرسيده ضرر ندارد بلكه اقوى جوا ز كشانيدن خلط سر است بحلق هر چند خلاف احتياط است بخلاف خلطيكه بفضاء دهن رسيده كه احتياطا بلعيدن آن را ترك كند (مسألة 4) خوردن واشاميدن مبطل است هر چند بغير متعارف باشد ومجرد رسيدن چيزى بجوف ضرر ندارد در صورتيكه عرفا اكل وشرب صادق نباشد مثل انكه دوائى را در جراحت يا گوش يا احليل خود بريزد وبجوف او فرو رود بلى اگر از راه بينى چيزى را عمدا فرو برد ظاهر ان است كه مبطل باشد زيرا اكل وشرب بر ان صادق است (مسألة 5) فرو بردن