موجود بلي هر گاه بدن ولباس هر دو نجس باشد وآب بمقدار كفايت وضوء يا تطهير بدن يا لباس بيشتر نباشد ممكن است گفته شود كه تطهير بدن مقدم است بر لباس وبر وضوء پس تطهير بدن كند وتيمم نمايد وبا لباس نجس يا عريانا على اختلاف القولين نماز بخواند واين قول خالي از قوت نيست (مسألة 24) اگر امر او دائر باشد بين ترك نماز در وقت يا خوردن آب نجس مثل انكه آب طاهر بقدر كفايت وضوء دارد وآب نجس هم براى خوردن دارد ولى آنچه بر آن تيمم كند مثل خاك ونحو آن ندارد پس اگر آب طاهر را بياشامد فاقد الطهورين مىشود در اين فرض ايا مقدم باشد وضوء باب طاهر بر اشاميدن آن يا بعكس اشكال است (مسألة 25) اگر مالى داشته باشد بمقدارى كه يا بايد بان تحصيل آب وضوء كند يا تحصيل ساتر بعيد نيست را حج باشد تحصيل ساتر بان وبدل وضوء تيمم كند لكن تقديم آن خالى از اشكال نيست وبهتر آنست كه اول بمال تحصيل ساتر كند بعد ازان تيمم كند وهر گاه دائر باشد بين تحصيل آب وضوء وبين توجه قبله پس در تقدم وضوء بر قبله يا عكس آن اشكال است هفتم تنگي وقت است از استعمال آب بنحوى كه اگر وضوء بگيرد يا غسل كند وقت نماز خارج مىشود اگر چه جزئي از نماز در خارج وقت واقع شود كه معين است در اين صورت تيمم كند وتمام نماز را در وقت بجا اورد وبعضى گفته اند مناط تنگي وقت است از يك ركعت نماز كه اگر وضوء بگيرد درك نمايد يك ركعت نماز را در وقت واگر تيمم كند تمام نماز را در وقت درك كند پس معين باشد وضوء لكن اقوى وجوب تيمم ودرك تمام وقت است لكن احوط قضاء نماز است نيز بخصوص در صورتيكه با تيمم هم بعض نماز در خارج وقت واقع شود (مسألة 26) اگر آب داشته باشد وعمدا نماز را تاخير اندازد تا وقت تنك شود معصيت كرده وبايد تيمم كند ودر وقت نماز بجا اورد وقضاء آن واجب نيست اگر چه احوط است (مسألة 27) اگر شك داشته باشد در ضيق وقت يا وسعت آن بنا را بر بقاء وقت گذارد ووضؤ بگيرد يا غسل كند واگر يقين داشته باشد بتنگي وقت وشك داشته باشد در كفايت آن براى طهارت ونماز وبترسد كه بر فرض تحصيل طهارت وقت نماز فوت شود بعيد نيست انتقال به تيمم وفرق ميان دو صورت آنست كه در صورت اولى احتمال مىدهد وسعت وقت را ودر دويم مىداند تنگي آن را باين سبب در صورت دويم خوف فوت وقت دارد نه در صورت اولى وخوف فوت وقت باعث جواز تيمم است