جواب: اظهر اين است كه در سفر دوم، تمام كند و احوط اين است كه در دوم، جمع كند ما بين قصر و اتمام.
207 - سؤال: سفرها را ذهابا و ايابا يكى شمرد (1) يا دو؟
جواب: اظهر در نزد حقير اين است كه ذهاب به اياب، ضمن مىشود با قصد آن مسافت.
208 - سؤال: شخصى متطهر شد و به همان تطهير، نماز صبح و ظهرين و مغرب را كرد و محدث شد و بعد وضو ساخت و نماز عشا را كرد، بعد متذكر شد كه خللى در يكى از دو وضو واقع شده، اما شك دارد كه آيا در وضوى نماز صبح و ظهرين و مغرب است يا وضويى كه از براى نماز عشا ساخته است. برخاست و نمازها را اعاده كرد سواى نماز عشاء او را چه بايد كرد؟
جواب: ظاهر اين است كه بايد قضاى نماز صبحى و مغربى و دو نماز چهار ركعتى بكند، مخير ما بين جهر واخفات، و هرگاه وقت عشا باقى است در اين دو نماز نيت ادا و قضا نكند، بلكه قصد ما فى الذمه كند، كه اگر عشا فوت شده ادا باشد و اگر ظهرين فوت شده، قضا باشد و اين داخل مسئله شك در حصول نماز در وقت، نيست كه معين باشد كه عشا را بايد كرد.
و لكن در اين مقام مىتوان گفت كه معلوم نيست كه شغل ذمه بر بيشتر از احد امرين حاصل باشد، پس مخير است ما بين تدارك آن چهار نماز و اين يك نماز، و لكن احوط آن است كه گفتيم. از آن احوط اين است كه پنج نماز را تماما بجا آورد. آخر چه در خارج وقت است به نيت قضا و آنچه در وقت است به نيت ادا.
209 - سؤال: مىتواند شخص مصلى، نماز قضاء يقينى را به جماعت بگزارد يا نه؟
جواب: بلى مىتواند به جماعت بكند 210 - سؤال: كسى طمئنينه فيما بين سجدتين را فراموش كرد و قبل از ركوع ركعت