باقي بماند كه بعد از آن واجب نيست (مسئلة 13) كسيكه مالك نصاب حيوانات مزبوره باشد وعلاوه بر آن تازه نيز مالك شود بزائيدن آنها يا بخريدن يا بارث يا بنحو آنها پس هر گاه وقتي مالك شود كه سال حيواناتى كه مالك بوده گذشته وابتداء سال اينده آن باشد بلا اشكال همانوقت مبدء سال مجموع است در صورتيكه بآن نصاب ديگرى حاصل شود و هر گاه در اثناء سال قديمى ها مقدارى مالك شود بر سه قسم است يا آنچه تازه مالك شده نه بقدر نصاب مستقل است ونه بقدريست كه بآن تكميل نصاب ديگر شود ويا بقدر نصاب مستقل است ويابآن تكميل نصاب ميشود پس در قسم اول زكوة تازه بر او نيست ونظير آن است كه از اول آن زيادتى را مالك باشد مثل آنكه پنج شتر مالك بوده ودر اثناء سال آن چهار شتر ديگر مالك شود يا آنكه چهل گوسفند داشت ودر اثناء سال آن چهل گوسفند ديگر مالك شود ودر قسم دويم نبايد ملك تازه را بقديمى ضميمه كند بلكه براى هر كدام سال عليحده است مثل آنكه پنج شتر داشت وبعد از شش ماه پنج شتر ديگر مالك شود كه بايد بعد از تمام شدن سال پنج شتر اول يك گوسفند زكوة آن را بدهد وشش ماه بعد از آن كه سال تازه ها تمام ميشود يك گوسفند زكوة آنرا بدهد وهم چنين در اشباه ونظاير آن ودر سالهاى اينده ودر قسم سيم بايد بعد از تمام شدن سال قديمى براى مجموع سال قرار دهد وتتمه سال اول نسبت بتازه ها معفو است مثل آنكه سى گاو داشته ودر اثناء سال آن يازده گاو ديگر مالك شود ومثل آنكه هشتاد گوسفند داشت ودر اثناء سال آن چهل ودو گوسفند مالك شود و هر گاه در اثناء سال مالك مقدارى شود كه مشتمل باشد بر نصاب مستقل تكميل نمايد نصاب لاحق را ملحق بقسم سيم است بنابر اقوى مثل آنكه بيست شتر داشته ودر اثناء سال آن مالك شش شتر ديگر شود ياآنكه پنج شتر داشت ودر اثناء سال آن مالك بيست ويك شتر ديگر شود ومحتمل است الحاق آن بقسم دويم (مسئلة 14) اگر بمقدار نصابي صداق زوجه كند ويك سال برآن بگذرد زكوة آن بر زوجه است واگر قبل از دخول باو وبعد از گذشتن سال طلاقش دهد نصف صداق بزوج بر ميگردد وزكوة مجموع بر زوجه است وبايد از نصفى كه باورسيده بدهد واگر تمام نصف زوجه بتفريط او پيش از دادن زكوة تلف شود بايد از نصفى كه بزوج بر گشته زكوة مجموع را بدهد وغرامت مقدار زكوة را براى زوج بكشد وهر گاه بدون تفريط او تلف شده نصف زكوة را از نصفى كه بزوج برگشته بدهد وغرامت آنرا