در صورتيكه دورى او زياده از حد ترخص باشد ولكن در اثناء دور برسد بجائيكه كمتر از حد ترخص باشد كه بايد تمام كند بشرط انكه از مبدء حركت تا آنجا كه بحد رسيده يا از آنجا باخر بقدر مسافت نباشد (فصل اول) در چيزهائيكه بتحقق ان سفر يا حكم سفر منقطع مىشود وان چند چيز است (اول) رسيدن بوطن كه قاطع وموجب تمام است ماداميكه در ان باشد يا در جائيكه كمتر از حد ترخص از ان دور است باشد و ماداميكه قصد مسافت تازه نكند واز حد ترخص هم نگذرد نبايد قصر كند ومراد بوطن جائى است كه براى خود مسكن گرفته كه هميشه در آنجا بماند چه بلد باشد يا قريه يا غير انها چه آنجا مسكن پدر ومادر يا محل ولادت او باشد يا نباشد ومعتبر نيست در صدق وطن ملك داشتن در آنجا بلى شرط است در ان كه انقدر آنجا مانده باشد كه در عرف بگويند آنجا وطن او است واين مختلف مىشود باختلاف اشخاص و خصوصيات وگاهى بماندن يك ماه يا كمتر در آنجا محقق مىشود وشرط نيست كه شش ماه در آنجا مانده باشد هر چند احوط است وپيش از شش ماه اگر از سفر بانجا رسد وقصد اقامه ده روز در آنجا نكند احوط جمع بين قصر واتمام است (مسألة 1) كسيكه از وطن اصلى خود يا وطن تازه خود اعراض كند وجاى ديگر را وطن قرار دهد پس اگر در وطن سابق ملكى نداشته باشد يا دارد ولى قابل سكنى نباشد مثل انكه درختى در آنجا دارد يا قابل سكنى هم باشد ولكن شش ماه در آنجا بقصد توطن ابدى ساكن نشده باشد بمجرد اعراض از ان حكم وطنيت منقطع مىشود واگر در بين سفرى بانجا مرور كند نبايد تمام بخواند بخلاف كسيكه در آنجا ملكى دارد كه بعد از قصد توطن دائمى شش ماه در آنجا مانده باشد كه مشهور علماء فرموده اند كه آنجا بحكم وطن او است هر چند از ان اعراض كرده باشد وانجا را وطن شرعى او مىدانند كه هر گاه از سفر بانجا رسد ماداميكه ملك او باقى است بايد در آنجا تمام بخواند لكن اقوى آنست كه بعد از اعراض حكم وطن بر ان جارى نيست ووطن شرعى ثابت نيست هر چند در صورتيكه بان مرور كند وقصد اقامه ده روز در ان نكند احوط جمع بين قصر واتمام است بلكه احوط جمع است در صورتيكه در آنجا درختى مثلا داشته باشد كه قابل سكنى نيست ودر ان جا شش ماه بقصد توطن مانده باشد بلكه احوط است در صورتيكه ماندن شش ماه در آنجا بقصد توطن نباشد بلكه بقصد تجارت باشد مثلا (مسألة 2) دانستى كه وطن شرعى ثابت نيست ومنحصر بوطن عرفى است بدان كه ممكن است