كه رفتن وبرگشتن در يك روز يا يك شب باشد يا ملفق از انها كه رفتن متصل باشد ببرگشتن بانكه در اثناء ان يك شب يا زيادتر نماند شرط نيست بنابر اقوى بلكه هر گاه قصد او برگشتن پيش از ده روز باشد واجب است بر او قصر نمايد بخلاف انكه قصد داشته باشد كه ده روز در مقصد يا غير ان بماند يا انكه يكى از قواطع ديگر محقق شود كه بايد در ذهاب ومقصد وبرگشتن نماز را تمام كند پس چنانچه در اثناء هشت فرسخ رفتن انها هر گاه كمتر از ده روز بماند ضرر بسفر او ندارد هم چنين است در اثناء هشت فرسخ ملفق از رفتن وبرگشتن كه در هر دو صورت بايد قصر كند در نماز وافطار كند ولكن در صورت دويم اگر همان روز يا همان شب برنگردد جمع ميان قصر وتمام وروزه وقضاء ان احوط است ودر فرض مزبور هر گاه مردد باشد در انكه در اثناء ان قصد اقامه ده روز بكند يا نه بايد تمام كند چنانچه بايد تمام كند در صورتيكه در اثناء هشت فرسخ امتداد به مردد باشد كه قصد عشره بكند يا نه (مسألة 1) فرسخ سه ميل است وميل چهار هزار ذراع بذراع دست كه طول ان بيست وچهار انگشت باشد هر انگشتى بعرض هفت جو وهر جو بقدر هفت موى وسط از موهاى يابومى باشد (مسألة 2) هر گاه مسافت كمتر از هشت فرسخ باشد هر چند مقدار كمى كمتر باشد نبايد قصر كند ومسافت مبنى بر تحقيق است نه بر مسامحه عرفيه بلى اختلاف قليلى در ذراع هاى متوسط ضرر ندارد مثل ساير تحديدات شرعيه (مسألة 3) اگر شك كند در انكه مقصد او بقدر مسافت شرعيه است يا نه بايد تمام كند بنابر اقوى بلكه هم چنين است در صورتيكه مظنه داشته باشد كه بقدر مسافت است (مسألة 4) مسافت شرعيه ثابت مىشود بيقين حاصل از اختيار وبشياع مفيد علم وبشهادت عدلين وايا ثابت مىشود بشهادت يك عادل يا نه اشكال است پس احتياط بجمع ميان قصر واتمام ترك نشود (مسألة 5) اگر شك داشته باشد كه بقدر مسافت است يا نه اقوى وجوب اختيار يا تحصيل بينه با شياع مفيد علم است ماداميكه مستلزم حرج نباشد (مسألة 6) هر گاه دو بينه متعارض شود كه يكى مسافت داند وديگرى كمتر هر دو ساقط مىشود وبايد اتمام كند هر چند احوط جمع است (مسألة 7) اگر حد شرعى مسافت را نداند بايد احتياط كند بجمع مگر انكه مجتهد باشد وفحص از حكم ان كرده باشد كه بايد تمام كند (مسألة 8) كسيكه شاك در مسافت باشد وقصر كند مجزى نيست بلكه بايد اعاده كند بتمام بلى اگر بعد معلوم شود كه بقدر مسافت