قضاء وقدر ، جبر واختيار (فارسي) - دكتر محمد مهدي گرجيان - الصفحة ٢١٠
در مقايسه با ساير افراد، بسيار اندكند و اكثريت قاطع افراد در هلاكت و ضلالت مى باشند. در اين صورت، آيا فتواى پيشواى تو اين نيست كه فرد نخست را بايد مثال خداوند قرار داد؟ خداوند برتر است از اينكه براى او مثالهايى ذكر شود و احكام آنها بر او عارض گردد و يا اينكه در كارهاى خود، غرضى داشته و حاجتى را طلب نمايد اوهام از درك كنه او عاجزند و همه چيز جز ذات الهى، هالك است. او از چيزى بازخواست نمى شود و به چيزى تشبيه و تمثيل نمى گردد.
اندازه ارزش نيت و عمل اين مرد همين قدر است، پس چگونه خواهد بود آنگاه كه اين گمراه محشور شده باشد با كسى كه مشكلش را حل كند او را تسكين و آرامش دهد و تصميم بر خدمت او بگيرد و بديها را از او بر طرف كند - بديهايى كه از دشمنان خط مقدم متوجه اوست، آنان كه روششان سعى در فساد مى باشد و تلاش آنان در گمراهى كسانى است كه به حرف آنان گوش نمى دهند و به ميل و خواهش نفسانى آنها عمل نمى كنند تا از آنها جدا گردند و از روش آنها بپرهيزند - و حتى در برابر اين دشمنان پاسبانانى بگمارد.
اما آن دشمنان كه داراى اراده قوى و سرور و زبان و لحن خوب و منطقى فريبنده مى باشند در وسوسه، چابك و چالاك هستند، اشاره آنها واقعى است وخوف آن مى رود كه حرف آنان اثر كند و مورد پذيرش واقع شود كه البته اين امور به صورت ابزارى كار آمد در اختيار آنان است.
اما در مورد آن پاسبان بايد گفت: به خاطر نافذ نبودنش در عين اينكه صداى او بسيار آهسته و هدف او بسيار پست و اشاره او مرموز و بى رمق و عادتهاى او نامأنوس و مصلحت او دور و مقامش بى اثر است، پس بعيد است كه به او توجه و اعتنايى بشود، مگر آنكه اسباب و انگيزه هايى كه خواب گران را از چشم عبرت گيرند دور كند آماده گردد اسباب و دواعى او خالى و تهى است به طورى كه خواب گران را از چشم عبرت گيرنده دور كند آماده گردد. پس نگاهى به آن پاسبانان
(٢١٠)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 ... » »»
الفهرست
الرقم العنوان الصفحة
1 مقدمه مؤلف 9
2 مقدمه كتاب 11
3 قضاء وقدر وخود شناسى 13
4 قضاء وقدر وخداشناسى 13
5 قضاء وقدر ومعاد شناسى 14
6 قضاء وقدر وحقوق واخلاق 14
7 قضاء وقدر وشناخت صحيح آيات وروايات 15
8 1 - اهميت مسألة قضاء وقدر 21
9 2 - تاريخچه قضاء وقدر در ميان مسلمين 25
10 3 - مفهوم قضاء وقدر لغة واصطلاحا 29
11 واژه قضاء 29
12 واژه قدر 30
13 4 - تبيين فلسفى بحث قضاء وقدر ونظرات پيرامون آن 37
14 5 - رابطه قضاء وقدر با مسألة جبر واختيار 45
15 قسمت اول 50
16 قسمت دوم 51
17 خلاصه بحث 60
18 تحليلى درباره افعال اختيارى انسان 61
19 كمال وخير 63
20 جبر واختيار واخلاق 66
21 امر بين الامرين از ديدگاه فلسفى، كلامى واخلاقى 68
22 طرح يك اشكال مهم 69
23 امر بين الامرين از ديدگاه عرفان 84
24 نظريات ماديين ونقد آن 94
25 6 - اقسام قضاء وقدر ونظريات در محل كلام 97
26 الف: قضاء وقدر تكوينى وتشريعى 97
27 ب: قضاء وقدر علمى وعينى 100
28 ج: قضاء وقدر حتمى وغير حتمى 103
29 توجيه وتبيين قضاء وقدر حتمى وغير حتمى 104
30 نظريه اول 106
31 اشكالاتى كه به اين نظريه شده است 108
32 پاسخ به اشكالات 109
33 نظريه دوم ونقد آن 110
34 نظريه سوم ونقد آن 114
35 نظريه چهارم ونقد آن 114
36 7 - بداء در آثار اسلامى وارتباط آن با قضاء وقدر 119
37 8 - نقش عوامل معنوى درحوادث از ديدگاه قضاء وقدر 123
38 اشكال 127
39 اشكال ديگر 128
40 9 - خير وشر در جهان وارتباط آن با قضاء وقدر 133
41 مقدمه 133
42 مفهوم خير وشر 134
43 مفهوم خير وشر 134
44 تحليل فلسفى خير وشر 136
45 راز شرور جهان 139
46 10 - فايده اعتقاد به قضاء وقدر 145
47 فهرست ضمائم 1 - القول في قضائه وقدره على سبيل الاختصار 157
48 ترجمه بحث قضاء وقدر از انتهاى رساله عرشيه شيخ الرئيس 161
49 2 - رسالة سر القدر 169
50 ترجمه رساله سر القدر 173
51 مقدمه اول 174
52 مقدمه دوم 174
53 مقدمه سوم 175
54 نتيجه بحث 175
55 3 - الرسالة في القضاء والقدر 181
56 ترجمه رساله قضاء وقدر 201
57 مقدمه 201
58 انسان، فاعل كارهاى اختيارى خود است 202
59 مبادى اراده 211
60 غايت فعل عابث ونائم 212
61 پاسخ به يك اشكال 213
62 نقد نظريه حسن يا وجوب تكليف 216
63 خلاصه بحث فوق 216