چهارده نور پاك (فارسي) - دكتر عقيقى بخشايشي - ج ٢ - الصفحة ٢٣٣
شكايت از ستمگر و متعدى حقوق، و گاهى درخواست دادخواهى در معامله و داد و ستدى است كه در هر حال نيازى به صرف هزينه و خرج پول ندارد.
10. عدالت و دادگسترى در مكتب على (عليه السلام) در منطق و مكتب انسان ساز علوى، چاپلوسى و تملق موقوف، و برابرى و مساوات انسانها در مقابل قانون و اصول عدل اسلامى و الهى، يك اصل ثابت و تغيير ناپذير است.
در اين مكتب، هر كسى در حدود خدمت يا خيانت خود، مورد تشويق يا تنبيه قرار مى گيرد. زمامدار حق ندارد با خود كامگى و استبداد رأى، امور كشور را اداره كند. تنها نحوهء ادارهء كشور از راه مشاوره و مراجعه به افكار عمومى ملت يا نمايندگان واقعى آنهاست. فرد خودكامه و مستبد بنابر تعبير امام ششم (عليه السلام) بر لبهء پرتگاه ايستاده است و به سقوط نزديك است و چنين شخصى هرگز روى سعادت و رستگارى را نخواهد ديد. (1) روزى يكى از افراد عادى ملت، در يك موضوع شخصى، با على (عليه السلام) اختلافى پيدا كرد و شكايت او را نزد عمر بن خطاب، رئيس حكومت وقت برد. عمر هر دو را احضار كرد.
سپس رو به على كرد و گفت: " يا ابا الحسن! در كنار شاكى بايست!... ".
ناگهان چهرهء على دگرگون شد وآثار خشم و ناراحتى در سيماى او آشكار گرديد. عمر پرسيد: على از اينكه در كنار دشمن و طرف اختلاف خود بايستى نارحت شدى؟
على (عليه السلام) گفت: نه، هرگز، من از اينكه تو بين من و او مساوات و برابرى قائل نشدى و مرا با كنيه ام و با احترام و تعظيم مورد خطاب قرار دادى، اما با طرف اختلاف من، چنين رفتار نكردى و نام ساده اش را بر زبان آوردى ناراحت و متأثر شدم. (به كار بردن كنيه، در زبان عرب، نشانهء تعظيم و احترام و بزرگداشت و اكرام نسبت به مخاطب است و همين تبعيض در مخاطب قرار دادن، امام را خشمگين كرد) " مؤلف ".
على (عليه السلام) در نهج البلاغه مى فرمايد: به خدا سوگند، اگر هفت اقليم را با هرچه آسمان‌هايشان دارند به من بدهند، كه بر خدا، در مورد مورچه‌ايى عصيان ورزم و پوست جوينى را كه او به آشيانه خود مى برد، از او بگيرم، هرگز نخواهم كرد. و به راستى

1. سفينة البحار ماده رأى.
(٢٣٣)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 ... » »»
الفهرست
الرقم العنوان الصفحة
1 شناسنامه مبارك حضرت على (ع) 147
2 پيشگفتار 148
3 مربى نمونه 152
4 شخصيت قرون واعصار 153
5 قهرمان صحنه ها 154
6 بخش اول / على (عليه السلام) و خصوصيات روحى و معنوى دوران كودكى و نوجوانى 160
7 رشد ونما در مكتب پر فروغ الهى 164
8 خصوصيات روحى و معنوى على (عليه السلام) 166
9 ايثار و شجاعت 168
10 اعتراف دشمن 169
11 قهرمان قهرمانان 170
12 دنياى فانى و دنياى باقى 175
13 بهرهء معنوى از قدرت ظاهرى 176
14 احقاق حق 177
15 مقايسه خلفاء 179
16 آزادى از ديدگاه على (عليه السلام) 181
17 شرح كوتاه 182
18 نمونه اى از عدالت ودادگسترى على (عليه السلام) 184
19 دورنمائى از عدل و آزادى 186
20 سير و سلوك 192
21 راه و رسم عبادت 192
22 معراج روح 192
23 عشق پاك 194
24 نمونه اى از راز و نيازها 194
25 جهاد و عبادت در مكتب على (عليه السلام) 196
26 نمونه اى از بيانات او 196
27 مضيقه بى آبى 197
28 بخش دوم / على (عليه السلام) از ديدگاه دانشمندان غير اسلامى 1 - جبران خليل جبران 204
29 2 - شبلى شميل 205
30 3 - جرج جرداق 205
31 4 - ميخائيل نعيمه 206
32 5 - توماس كارلايل 207
33 6 - ولتر 207
34 7 - بارون كارادوو 208
35 8 - نرسيسيان 208
36 9 - سليمان كتانى 209
37 10 - گابريل دانگيرى 210
38 بخش سوم / على (عليه السلام) و اصول كشوردارى على (عليه السلام) و اصول كشوردارى 213
39 1 - اصول اساسى كشوردارى 213
40 2 - مساوات وبرادرى 215
41 3 - على (عليه السلام) ومساوات و عدالت 216
42 4 - جهان بينى على (عليه السلام) 217
43 5 - منشور علوى 218
44 6 - در ميان مردم حاجتمند 228
45 7 - على (عليه السلام) ومستمندان اجتماع 230
46 8 - برنامه ملاقاتهاى عمومى 231
47 9 - در ميان توده ها 232
48 10 - عدالت ودادگسترى در مكتب على (عليه السلام) 233
49 11 - كارگزاران حكومت اسلامى 234
50 12 - ماليات ودرآمدهاى عمومى 235
51 13 - فرار مغزها 237
52 14 - نويسندگان ودبيران ويژه 237
53 15 - بازرگانان وصنعتگران 238
54 16 - احتكار وسزاى محتكران 238
55 نور چشمى ها وخويشاوندان 239
56 پيمان صلح با دشمن 240
57 آگاهى دادن مردم از جريان امور 240
58 پرهيز از خونريزى وخونخواهى 242
59 تكبر و خودخواهى 242
60 بخش چهارم / غدير خم روز گزينش والاترين انسانها شاهد گفتار 248
61 حذف القاب و عناوين 249
62 امانتدارى نه حكمرانى و فرمانروائى 250
63 معيار انتخاب 251
64 جهاد از ديدگاه على (عليه السلام) 253
65 على (عليه السلام) و مستمندان 253
66 على (عليه السلام) و عدالت او 254
67 مساوات وبرابرى در منطق علوى 254
68 نهج البلاغه اثر جاودان على (عليه السلام) 255
69 1 - بيانگر مسائل عينى و ملموس زندگى 258
70 2 - نهج البلاغه مرهمى بر دردهاى جانكاه بشريت 258
71 3 - نهج البلاغه و آزادى 260
72 4 - نهج البلاغه منادى عدالت اجتماعى 261
73 5 - جامعيت نهج البلاغه 262
74 على (عليه السلام) در بستر بيمارى 263
75 بخش پنجم / شهيد ماه رمضان منابع و مأخذ 269