65 - سؤال: آيا وضوى ارتماسى صحيح است يا نه؟ و آيا فرو بردن اعضاى وضو در آب، دفعتا كافى است يا نه؟ و فرقى ميانه آب جارى و واقف هست يا نه؟
جواب: بلى، هر گاه نيت وضو كند و به قصد وضو، روى خود را در آب فرو برد و بعد از آن، دست راست را، به اين نحو كه مرفق را اول داخل كند و به آب فرو برد تا سر انگشتان، يا فرو برد و به قصد شستن بالا كشد به نيت اينكه اول مرفق شسته شود تا سر انگشتان و بعد از آن دست چپ را به همين نحو لكن زياد در آب نگاه ندارد كه بعد از تمام شدن غسل، آب تازه بر آن صادق آيد تا اين كه مسح عيب بكند و به هر حال، ملاحظه ترتيب بايد كرد.
پس اگر كسى مجموع رو و دستها را يك دفعه بشويد صحيح نيست. بلى هر گاه به قصد وضو، جميع اين اعضا را در زير آب جارى نگاه دارد كه دفعتا همه را آب فرو گيرد غسل وجه به عمل آمده و اگر دفعه ثانيه باز چنين كند غسل دست راست به عمل آمده و اگر دفعه ديگر چنين كند غسل دست چپ به عمل آمده و مسح را بايد به ترى دست چپ كند، با ملاحظه اين كه مكث زياد نكرده باشد در آب كه آب جديد حاصل شاد و هر گاه دفعتا فرو برد در آب به قصد وضو، غسل رو به عمل آمده و اگر دفعه ثانيه فرو برد به اين نيت، غسل دست راست به عمل آمده و اگر ثالثا فرو برد غسل دست چپ به عمل آمده و هر گاه در دفعه اولى كه فرو رفت و غسل وجه به عمل آمد دست راست را اول بيرون بكشد به قصد وضو و بعد از آن دست چپ را، غسل همه اعضا به عمل آمده.
و هر گاه در ميان آب جارى كه آب بر جميع اعضا جارى مىشود نيت كند كه جريان اول از براى شستن رو باشد و بعد از آن براى دست راست و بعد از آن براى دست چپ با قصد ترتيب در اجزاء هر عضوى هم نيز كافى است و به همان نيت ترتيب اكتفا مىكند و اين را " ترتيب حكمى " مىگويند و از تحرير ظاهر مىشود عدم اكتفا و اولى اعتبار فعليت ترتيب است. پس در اين صورت هر گاه اعضا را حركت بدهد به ترتيب به قصد وضو، كافى است و در اين صورت به آب دست راست هم مسح مىتوان كرد به شرطى كه مكث طولانى نكند و به مجرد قصد و تحقق غسل عرفا دستها را و سر را بيرون بياورد.