كتاب هاى متعددى در اين زمينه مطالعه كرده ام كه هر يك به نوبهء خود از مزايايى برخوردار بودند، ولى انصافا هيچ يك به پاى اين رساله نمى رسند. استاد در اين رساله با پرهيز از ورود در مباحث كم فايده يا تكرارى، با استفاده از شيوه ء مقايسه اى و طرح جامع مباحث، با وجود رعايت اختصار، با روشى عالمانه مسألهء اجتهاد و تقليد را مورد بررسى قرار داده اند. اين رساله قبلا در سال 1372 با ماشين حروف زنى دستى، تايپ شده و در اختيار كنفرانس وحدت اسلامى در شهر زاهدان قرار گرفته بود.
رسالهء سوم، چهارم و پنجم در موضوع فقه مقارن است كه اين رساله ها نيز جهت ارائه در همان كنفرانس در سال هاى بعد نگاشته شده است. عناوين اين رساله ها به ترتيب عبارتند از: " سنت و بدعت در اذان "، " وضو در كتاب و سنت " و " جمع بين صلاتين ". در ميان سه رسالهء اخير، دو مقالهء " وضو " و " جمع بين صلاتين " قبلا در برنامهء نرم افزارى معجم فقهى - نسخهء سوم - مؤسسهء آية الله العظمى گلپايگانى (رحمهم الله) گنجانيده شده و به صورت لوح فشرده (CD) توزيع شده بود و اكنون در بانك هاى اطلاعاتى موجود است.
توضيحى كه درباره ء اين سه رساله و رسالهء بعدى بايد بدهم، اين است كه با وجود تخصصى بودن مباحث آنها، بحمدالله طورى تنظيم شده است كه با اندكى تأمل و دقت، براى بسيارى از افراد، خصوصا دانشجويان عزيز و نسل جوان و پرسشگر قابل استفاده است.
آخرين رساله، بعد از تنظيم مجموعهء مقالات پنجگانهء قبلى، توسط استاد نگارش يافت و براى ويراستارى به حقير واگذار گرديد.
اما كارهايى كه انجام گرفت، عبارتند از:
1 - اعراب گذارى آيات، اسامى اشخاص، متن روايات و كليهء عبارات عربى اين رساله ها.
2 - ترجمهء تمامى روايات و عبارات عربى، غير از روايات رسالهء نخست كه ترجمهء آن قبلا توسط خود استاد صورت گرفته بود و من فقط روايات افزوده شده را ترجمه كردم.
3 - ويراستارى علائم، ويراستارى دستورى و گاهى هم ويراستارى محتوايى هر