وافضاشود مشهور علماء فرموده اند كه بر آنمرد حرام مؤبد ميشود واين احوط است ولكن بافضاء از زوجيت او خارج نميشود وبعضى گفته اند از زوجيت او نيز بيرون ميرود بلكه احوط آنستكه بمجرد دخول بر اوحرام شود هر چند افضانشود ولكن اقوى در هر دو صورت بقاء زوجيت وحرام نشدن بر او است بخصوص در صورتيكه جاهل باشد بموضوع كه نداند هنوز صغيره است يا جاهل بحكم باشد ياآنكه شوهر صغير يا مجنون باشد وبخصوص بعد از مندمل شدن جراحت او يا آنكه طلاق دهد او را ودوباره او را تزويج كند بلى بر زوج ديه افضا واجب است كه ديه نفس است پس در صورتكيه حره باشد نصف ديه مرد باو بدهد ودر كنيز مزوجه اقل الامرين از قيمت او وديه حره را بدهد وظاهر مشهور آنستكه ديه بر او ثابت است مطلقا هر چند او را نگاه دارد وطلاقش ندهد ومقتضاى دو خبر ثبوت ديه مختص بصورتى است كه او را طلاق دهد وقول مشهور احوط است وواجب است بر شوهر نفقه مفضاة مادام الحيوة هر چند او را طلاق دهد بلكه و هر چند بعد از طلاق بديگرى شوهر كند بنابر احوط (مسئلة 3) فرقى نيست در دخوليكه باعث افضا شود ميان دخول بقبل يا دبر ودر افضاء هم فرق نيست ميان آنكه راه بول وحيض او يكي شود يا آنكه راه حيض وغايط يكي شود يا جميع آنها يكى شود اگر چه ظاهر مشهور اختصاص باول است (مسئلة 4) حكم زوجه دائمه در افضاء كه حرمت ابديه باشد بنابر قول بآن ووجوب نفقه او در مملوكه ومحلله وموطوئه بشبهه يا زنا وزوجه كبيره جارى نيست بلى ديه در جميع آنها ثابت است مگر در زوجه كبيره پس در صورتيكه بدخول آنها را افضاء كند بايد ديه بآنها بدهد حتى در زنا بكبيره هر چند عالمه ومطاوعه باشد وهم چنين حكم مزبور در صغيره كه بانگشت او را افضا كند جارى نيست ولكن ديه بايد بدهد (مسئلة 5) هر گاه دخول كند بزوجه دائمه بعد از تمام شدن نه سال وبدخول او را افضاء كند حرام ابدى بر او نميشود وديه هم بر او نيست چنانچه گذشت ولكن احوط آن است كه مادام الحيوة نفقه او را بدهد (مسئلة 6) در صورتيكه افضا كننده صغير يا ديوانه باشد آيا ديه بر خود آنها ثابت است يا بر عاقله اشكال است هر چند وجه خالى از قوت نيست (مسئلة 7) اگر بدخول بصغيره عيب ديگرى غير از افضاء حادث شود ارش او را ضامن است كه تفاوت ما بين صحيح ومعيب باشد وهم چنين در صورتيكه افضا شود وعيب ديگرى هم حادث شود بايد علاوه از ديه ارش نيز باو بدهد (مسئلة 8)