مراد از رحم كه صله ان واجب وقطع ان حرام است هر خويش نسبى است كه بخويش معروف باشد اگر چه نسبت بسيار دوري باشد ومحروميتى در ميان نباشد انتهى (سؤال 81) اگر مسلمى دختر كافرى را كه خويش وقوم نداشته باشد ببرد در خوانه تربيت دهد او را ايا مىتواند كه حكم كنيزى بر او جارى كند (جواب) اگر ان دختر كافر حربى باشد چون بت پرست وآفتاب پرستى يا اهل كتاب كه بشرائط ذمه عمل نكرده اند وامان از مسلمين نداشته اند مىشود او را استقراق كرد لكن بايد صدق استيلاء وتحت اليد اوردن بر او بشود پس به مجرد اين كه در خانه او باشد على الظاهر كفايت نكند بلى اگر بر او سلطنت منع از بيرون رفتن داشته باشد كفايت مىكند يا قصد استرقاق بلكه اقوى لكن جواز وطى او متوقف است بر اين كه كتابيه يا مجوسيه باشد يا او را مسلمان كند چون وطي غير اين سه قسم از كفار جايز نيست بنكاح دوام ونه بانقطاع ونه بملك (سؤال 82) تعلم زبان فرنكى ونصارى جايز است يا نه (جواب) مجرد تعلم ضرر ندارد مكر اين كه مفسده از جاى ديگر بر ان مترتب شود مثل تقويت شوكت كفر بايستى اعتقاد از جهة حشر با ايشان يا مستلزم بودن نجس خوردن يا پوشيدن در نماز ومثل اينها (سؤال 83) از نوكرى فرنكي پولى فراهم اورده از ان حج وزيارت كردن چكونه است (جواب) نوكرى فرنكي بمعنى التزام بطاعت ايشان كه موجب تقويت شوكت ايشان است حرام است وپولى كه از اين راه تحصيل كرده حرام است بلى اگر عملى از اعمال از جهت مباحه اجير ايشان شود بنحوى كه موجب تقويت شوكت نباشد حرام نيست ودر صورت اولى از باب استقاذ مال كافر حربي اگر حربي باشد مىتواند تملك نمايد واز ان حج وساير اعمال مىتواند بجا بياورد ليكن بايد خمس ان را بدهد چون از جمله غنائم است وبدون مضى حول بايست بدهد (سؤال 84) در امة رسول ص مسلم وكافر جن وانس همه داخلند يا مختص است به مسلم (جواب) ظاهر اختصاص بمسلم است چنانچه در مجمع البحرين فرموده وامة كل نبى اتباعه ومن لم يتبع دينه وان كان فى زمانه فليس من امته واز جملهء از اخبار واثار مستفاد است بلى كاهى اطلاق مىشود بر جميع حتى الكفار واين اطلاق بر حقيقت است چرا كه كل جماعة بجمعهم امر امادين واحد او دعوة واحدة او طريقة واحدة او زمان واحد او مكان واحد (سؤال 85) اگر مقلد عمل بفتوى مجتهدش