ودويم " پدر وجد پدرى يعني پدر پدر وانچه بالا رود پس پدر مادر پدر ولايت ندارد " سيم " وصى پدر يا جد در صورتيكه پدر وجد نباشند " چهارم " مولى نسبت بغلام وكنيز " پنجم " حاكم شرع واما مادر وجد مادرى هر چند از طرف مادر پدر باشد وبرادر وعمو وخالو واولاد آنها ولايت ندارند (مسألة 1) پدر وجد ولايت دارند بر پسر ودختر نا بالغ وبر مجنون هر چند جنون او متصل ببلوغ نباشد بنابر اقوى وولايتى بر بالغ رشيد ندارند چه پسر باشد يا دختر ثيبه وايا بر دختر بالغه رشيده بكر ولايت دارند يا نه در آن چند قول است وچون مسأله مشكل است مراعات احتياط باذن گرفتن از آنها ترك نشود در عقد دائم وانقطاعى واگر شوهر كند بدون اذن پدر وجد يا آنكه پدر يا جد دختر را بدون اذن او شوهر دهند بايد انديگرى عقد را اجازه كند يا طلاقش دهند بلى در صورتيكه ولى او را منع كند از شوهر كردن بكفو او واو راغب باشد اعتبار اذن ولى ساقط است بخلاف صورتيكه او را از شوهريكه شرعا كفوش نباشد منعش كند اعتبار اذن ولى ساقط نيست بلكه هم چنين است اگر منعش كند از شوهريكه در عرف كفو او محسوب نباشد وتزويج باو ركاكت داشته باشد وعار بر آنها باشد اگر چه كفو شرعي باشد اذنش معتبر است وهم چنين در صورتيكه او را منع كند از تزويج بكفو معينى با وجود كفو ديگر نيز اذنش معتبر است وساقط مىشود اعتبار اذن او در صورتيكه غايب واستيذان از او ممكن نباشد ودختر محتاج بتزويج باشد (مسألة 2) دختريكه بكارتش بغير وطي زايل شده در حكم بكر است واگر بزنا يا وطي بشبهه زايل شده مشكل است دور نيست ملحق ببكر باشد لكن اگر شوهر كند وپيش از دخول شوهر بميرد يا طلاقش دهد ملحق ببكر نيست ولكن بهتر رعايت احتياط است (مسألة 3) در ولايت جد نه زنده بودن پدر شرط است نه موت او (مسألة 4) بعد از آنكه پدر يا جد صغيره را شوهر دادند بعد از بلوغ ورشد خيار ندارد كه نكاح را بهم زند وهم چنين اگر پدر وجد طفل صغير را زن دهند بنابر اقوى بعد از بلوغ نمىتواند بهم زند وهم چنين مجنون بعد از اقامه خيار ندارد (مسألة 5) در صحت ونفوذ عقد پدر وجد شرط است كه تزويج براى صغير فسادى نداشته باشد والا لازم نيست بلكه عقد آنها فضولى است نظير آنكه اجنبى عقد كرده باشد ومحتمل است كه باجازه صغير بعد از بلوغ نيز صحيح نشود بلكه احوط آن است كه در تزويج صرفه وصلاح صغير را رعايت كنند بلكه در صورتيكه آن دختر دو خواستگار