چهارده نور پاك (فارسي) - دكتر عقيقى بخشايشي - ج ٦ - الصفحة ٧٢١
5. تربيت و آزاد سازى:
هنگام ظهور اسلام، بردگى در سراسر جهان آن روز - حتى در مهد تمدن آن زمان يعنى يونان و روم - رواج داشت، و چون لغو و از بين بردن كامل چنين پديدهء گسترده اى به يك باره مقدور نبود، اسلام از راههاى مختلفى زمينهء لغو تدريجى آن را فراهم ساخت.
بدين ترتيب كه از يك طرف راههاى برده گيرى را تقليل داده و آن را محدود ساخت. از ديگر سو، آزاد سازى بردگان را كفارهء بسيارى از گناهان و خطاها و ترك عمدى يا غير عمدى واجبات عبادى مانند كفارهء خوردن روزه و... قرار داد و از اين رهگذر وسايل آزادى آنان را فراهم ساخت. از طرف سوم پيامبر اسلام به مسلمانان توصيه كرد كه با بردگان (همچون عضوى از خانواده) رفتار انسانى داشته باشند و دستور داد صاحبان بردگان از غذاهايى كه خود مى خورند و از لباسهايى كه خود مى پوشند، به آنان نيز بدهند.
از اين گذشته، آزاد كردن بردگان را آنچنان داراى ارزش و ثواب و فضيلت معرفى كرد كه در روايات ما بسيارى از اعمال صالحه، از نظر كثرت ثواب و فضيلت، به آزاد كردن بردگان تشبيه گشته و از اين طريق، مسلمانان به اين كار تشويق شده اند. مجموع اينها ديدگاه اسلام را در مورد بردگى و آزاد سازى روشن مى سازد.
" على بن طاووس " مؤلف كتابهاى معروف طرائف ولهوف (1) و شصت اثر ماندگار ديگر، ضمن اعمال ماه رمضان مىنويسد:
" على بن الحسين (عليه السلام) شب آخر ماه رمضان بيست نفر برده (يا اندكى بيشتر يا كمتر) را آزاد مى ساخت و مى گفت: خداوند در هر شب رمضان، هنگام افطار هفتاد هزار نفر از اهل دوزخ را از عذاب آتش، آزاد مى كند، و در شب آخر به تعداد كل شبهاى رمضان آزاد كرد و مى گفت: " دوست دارم خداوند ببيند كه من در دنيا بردگان خود را آزاد مى سازم تا بلكه مرا نيز در روز رستاخيز از آتش دوزخ آزاد سازد ".

1. خوشبختانه اين دو اثر نفيس، توسط شادروان داود الهامى واينجانب ترجمه، و از سوى انتشارات اسلامى (نويد اسلام قم) چاپ، و در تيراژ بسيار وسيع صد هزارى انتشار يافته است.
(٧٢١)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 ... » »»
الفهرست
الرقم العنوان الصفحة
1 شناسنامهء مبارك امام زين العابدين (عليه السلام) 709
2 پيشگفتار 710
3 ولادت امام سجاد (عليه السلام) پيشواى عارفان حق 710
4 روزگار حيات امام (عليه السلام) 711
5 بخش اول / فضايل اخلاقى ومكارم معنوى امام (عليه السلام) ابعاد زندگى امام 715
6 1 - پايدارى واستقامت: 715
7 2 - آماده سازى زمينه تحول: 716
8 پيش از پاستور 717
9 3 - جرئت بى نظير: 717
10 سخنان پر شور در شام 719
11 4 - دستگيرى از درماندگان: 719
12 5 - تربيت و آزاد سازى: 721
13 6 - جهاد سياسى و فرهنگى 723
14 قصيده غراى فرزدق 725
15 ترجمه قصيده فرزدق 726
16 فرزدق و عبد الملك بن مروان 731
17 حديثى از آن بزرگوار 733
18 بخش دوم / امام سجاد (عليه السلام) از نظر دانشمندان اهل سنت غضب هشام 748
19 عنايت امام (عليه السلام) به شاعر 748
20 بخش سوم / امام سجاد (عليه السلام) در پيشگاه قرآن امام سجاد (م 95 ه‍ ق) و تفسير قرآن 759
21 1 - نفرين شده خداوند: 759
22 بخش چهارم / آثار ومأثر جاويدان امام سجاد (عليه السلام) 1 - صحيفه سجاديه (عليه السلام) 767
23 ابعاد سياسى صحيفه سجاديه: 768
24 كتابشناسى شرحها وترجمه هاى صحيفه 770
25 گفتار حاج آقا بزرگ تهرانى: 770
26 100 عنوان شرح وترجمه 771
27 قرن ششم وهفتم و هشتم و نهم: 771
28 قرن دهم و يازدهم: 772
29 قرن دوازدهم: 776
30 قرن سيزدهم و چهاردهم: 779
31 ترجمه ها 781
32 قرن پانزدهم: 782
33 2 - رساله حقوق امام سجاد (عليه السلام) 783
34 حقوق بشر 784
35 1 - حق خدا: 787
36 2 - حق نفس: 787
37 3 - حق زبان: 787
38 4 - حق گوش: 787
39 5 - حق چشم: 787
40 6 - حق دست: 788
41 7 - حق پا: 788
42 8 - حق شكم: 788
43 9 - حق عورت: 788
44 10 - حق نماز: 788
45 11 - حق حج: 788
46 12 - حق روزه: 788
47 13 - حق صدقه: 789
48 14 - حق قربانى: 789
49 15 - حق سلطان: 789
50 16 - حق آموزگار: 789
51 17 - حق مولى: 789
52 18 - حق رعيت: 790
53 19 - حق دانشجويان: 790
54 20 - حق زن: 790
55 21 - حق مملوك: 790
56 22 - حق مادر: 791
57 23 - حق پدر: 791
58 24 - حق فرزند: 791
59 25 - حق برادر: 791
60 26 - حق مولاى آزاد كننده: 792
61 27 - حق بنده: 792
62 28 - حق نيكى كننده به تو: 792
63 29 - حق اذان گو: 792
64 30 - حق پيشنماز: 792
65 31 - حق همنشين: 793
66 32 - حق همسايه: 793
67 33 - حق رفيق: 793
68 34 - حق شريك: 793
69 35 - حق مال: 794
70 36 - حق وام خواه: 794
71 37 - حق معاشر: 794
72 38 - حق خصم بر تو: 794
73 39 - حق تو بر خصم: 794
74 40 - حق رأى خواه: 794
75 41 - حق مشاوره: 795
76 42 - حق نصيحت خواه: 795
77 43 - حق نصيحت گو: 795
78 44 - حق بزرگ: 795
79 45 - حق كوچك: 795
80 46 - حق خواهنده: 795
81 47 - حق مسؤول: 795
82 48 - حق شاد كننده تو: 796
83 49 - حق بدى كننده: 796
84 50 - حق هم كيشان: 796
85 51 - حق اهل ذمه: 796
86 3 - خطابه پرشور امام سجاد (عليه السلام) در شام 797
87 گفتار خطيب دربارى 798
88 متن عربى خطبه 799
89 ترجمه كامل خطبه 801
90 گفتار سيد بن طاووس: 805
91 4 - تربيت شاگردان و روايتگران 806
92 بخش پنجم / رهنمودهاى علمى و عملى، فضايل امام (عليه السلام) سيره عملى امام (عليه السلام) 811
93 مسافرت با ناآشنايان 811
94 فرو خوردن خشم 815
95 ترحم بر حيوانات 816
96 سخنان آموزنده 818
97 1 - محضر پرفيض: 818
98 2 - دوستى دينى: 819
99 3 - دعاى فرج: 819
100 گرامى ترين ها: 820
101 محبوب ترين ها: 820
102 فروخوردن ظلم: 821
103 نصيحت بر فرزند: 821
104 بى نيازتر: 821
105 گريه حرام: 821
106 والاقدر: 821
107 گروه فضل و خير: 822
108 به مقدار لياقت: 823
109 غربت واقعى: 823
110 غيبت: 823
111 گمراهى: 824
112 ترك امر به معروف: 824
113 پرهيز از گناه: 824
114 بهترين پدران: 825
115 پناه بر خدا: 825
116 در برابر خدا: 825
117 سه خصلت در مورد خدا: 825
118 دوستى براى خدا: 826
119 سه چيز نجات بخش: 826
120 هلاكت و نجات: 826
121 دعا بر ستمگر: 827
122 بهشت و دوزخ: 827
123 امام (عليه السلام) پناه بى پناهان 827
124 درخواستهاى هشتگانه 828
125 از وصاياى آن حضرت 828
126 تنگدستى مرا به اينجا كشانده است؟ 829
127 بيچاره بنى آدم! 830
128 داستان منهال 831
129 اهل بيت (عليه السلام) و كربلا 832
130 نزديك مدينه 833
131 خطبه حضرت سجاد (عليه السلام) نزديك مدينه 835
132 رحلت آن بزرگوار 836
133 اولاد و اخلاف امام سجاد (عليه السلام) 837