همان سادگى كه غريزه وطبيعت بشرى اقتضاء مى كند، در امر وصلت و مزاوجت توفيق حاصل كنند و هيچ گونه مانعى از آن گونه موانع كه قبلا در دوران يا در جوامع و اديان و قوانين ديگر وجود داشته و هنوز هم در موارد بسيارى وجود دارد، از امر ازدواج و پيوند طبيعى و مشروع زن و مرد جلوگيرى نكند. بر همين اساس است كه مى بينيم اسلام، به هرچه ساده تر و بدون تشريفات بودن ازدواج تشويق كرده، ووجود تعهدات سنگين و قيد و بندگهاى زائد را باعث يأس و سرخوردگى از ازدواج و ناتوانى و گريز از تشكيل خانواده، و در نتيجه موجب سوق داده شدن جامعه به ارضاء غرايز از طرق نامشروع و اشاعهء فساد و تباهى در اجتماعات بشرى قلمداد كرده است. لازم به گفتن است كه سادگى و دور از تشريفات بودن ازدواج در اسلام، قبل از هر چيز از اين ديدگاه مورد توجه قرار دارد كه اصولا زيربناى مسائل زندگى در اسلام نه بر مبناى ماديات است نه مقام و عنوان شخصى و افتخارات و سوابق خانوادگى نقشى در آن دارند. بلكه تنها معنويات و تقوى و ايمان و عفت و نجابت و وصول به كمالات انسانى است كه اساس زندگى زن و مرد مسلمان و خانوداه ها و جوامع اسلامى را تشكيل مى دهد. لذا وجود تشريفات و تعهدات سنگين در امر ازدواج، نه تنها با ديدگاه اسلام مبنى بر ساده و طبيعى بودن ازدواج منافات دارد، بلكه خود سر منشأ بسيارى از مفاسد و تبهكارى ها نيز مى گردد. زيرا آشكار است كه براى همگان ممكن و ميسر نيست كه تشريفات و تعهدات سنگين را بجاى آورند و انتظارات بى جا و قيد و بندهاى شاق و طاقت فرساى بعضى خانواده ها را عملى سازند. از اين رو چون خود را قادر به ازدواج مشروع و تشكيل خانواده با پيوند مقدس زناشويى نمى بينند، دچار يأس و سرخوردگى شده از اين امر مبارك و مورد احترام سرباز مى زنند و از اين رو هم خودشان به فساد و انحطاط اخلاقى كشانده مى شوند و هم باعث تشويق و گسترش فساد و انحراف در جامعه مى گردند.
سير و بررسى كوتاهى در چگونگى ازدواج‌هاى مسلمين در جوامع صدر اسلام، نشان مى دهد كه مسأله تشكيل خانواده، چه اندازه جنبهء قداست و معنويت داشته و چقدر ساده و طبيعى و زيبا صورت مى گرفته است. به ويژه دقت در كيفيت و جريان ازدواج دختر عاليقدر پيامبر (صلى الله عليه وآله) و تشكيل خانواده مقدسش با على (عليه السلام) اين حقيقت را به وضوح نشان مى دهد و متعالى ترين و زيباترين سرمشق ها را در اين مورد، در اختيار