سبب او نشده باشد وبايع هم خيار نداشته باشد در اين صورت نيز مبيع از كيسه بايع رفته واگر مشترى خيار نداشته باشد از كيسه او رفته واگر هر دو خيار داشته باشند بعيد نيست كه تلف مبيع بر بايع باشد چه غيرى هم خيار داشته باشد يا نه لكن مراعات احتياط ترك نشود واگر تلف مبيع از جانب مشترى باشد از كيسه مشترى رفته است ودخلي ببايع ندارد مطلقا وبايع اگر خيارى ندارد همان قيمتى كه كرفته است مال او است واگر خيار دارد مىخواهد بان معامله راضى شود و مىتواند كه فسخ كند وقيمتى را كه كرفته است بخريدار رد كند وقيمت واقعى ان مبيع را اگر قيمتى باشد يا مثل ان مبيع را مطالبه نمايد اگر مثلى باشد واگر تلف شدن مبيع از جانب فروشنده باشد از كيسه فروشنده مىرود مطلقا " ششم " حق آنست كه هر گاه شخص كنيزى بخرد در مدت خيار شرط وهم چنين در مدت خيار حيوان مىتواند با او دخول بكند خواه باكره باشد وخواه غير باكره بشرطى كه در غير باكره دخول كردن بعد از مدت استبراء باشد در انجائى كه استبراء لازم است وخواه بايع ومشترى هر دو خيار داشته باشند يا يكى از ايشان پس خريدار هر گاه دخول كرد بمجرد دخول خيار او بر طرف مىشود وهر گاه فروشنده خيار داشته باشد واختيار فسخ كند قيمت را رد مىكند وكنيز خود را پس مىكيرد وتسلطى بر خريدار ندارد اگر چه خريدار از اله بكارت كنيز نموده باشد واگر آبستن شده باشد خريدار طفل خود را متصرف مىشود وفروشنده نمىتواند قيمت ان طفل را از خريدار بكيرد " هفتم " هر گاه در زمان خيار زيادتى ونفعى در مبيع حاصل شود پس اگر متصل به مبيع است مثل ان كه بيع حيوان باشد وفربه شود پس اين زيادتى تابع حيوان است باين معنى كه اگر معامله فسخ شود وحيوان بفروشنده رد شود ان زيادتى هم مال او خواهد بود واگر زيادتى منفصل باشد مثل شير واولاد حيوان وامثال اينها در اين صورت اين زيادتى مال خريدار خواهد بود اگر چه معامله فسخ شود " هشتم " خيار شرط مثل ساير خيارات بطريق ميراث بورثه منتقل مىشود بلى هر گاه خيار از براى اجنبي شرط شده باشد انتقال بوراثش مشكل است " نهم " جايز است شرط كردن در ضمن العقد بهر شرطى مثل خياطه ثوب معين يا قرض مقدارى باو لازم است وفاء بان شرط بر فرض قدرت والا كسى كه از براى او شرط شده مختار بر فسخ ان معامله خواهد بود و هم چنين جايز است در ضمن العقد شرط كند كه فلان كتاب مال او باشد وان